1. Bán hàng trên Shopee có bắt buộc phải nộp thuế?

Câu trả lời là: Có.

Dù là cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ hay hộ kinh doanh chính thức, một khi phát sinh thu nhập từ hoạt động bán hàng trên sàn thương mại điện tử như Shopee, người bán đều phải thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật. Căn cứ theo Luật Quản lý thuế và Thông tư 40/2021/TT-BTC, bất kỳ hình thức kinh doanh nào phát sinh doanh thu đều phải kê khai và nộp thuế đầy đủ.

Về cơ bản, người bán hàng sẽ phải nộp hai loại thuế chính sau:

  • Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): dao động từ 1% đến 5% tùy theo ngành hàng kinh doanh.
  • Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): dao động từ 0.5% đến 2%, cũng tùy thuộc vào ngành nghề.

Đáng lưu ý, cá nhân kinh doanh có tổng doanh thu trong năm vượt mức 100 triệu đồng sẽ thuộc diện phải nộp thuế, trừ một số trường hợp đặc biệt được miễn trừ theo quy định của cơ quan thuế.

Ví dụ minh họa:

Chị Hương là cá nhân bán mỹ phẩm trên Shopee với doanh thu trung bình mỗi tháng là 30 triệu đồng, tức 360 triệu đồng/năm. Dù không đăng ký hộ kinh doanh, chị vẫn phải chịu thuế theo tỷ lệ được áp cho ngành hàng mỹ phẩm:

  • Thuế GTGT: 1% x 360 triệu = 3.600.000 đồng/năm
  • Thuế TNCN: 0.5% x 360 triệu = 1.800.000 đồng/năm

Tổng cộng: 5.400.000 đồng/năm là số tiền thuế chị Hương cần nộp.

2. Những sai sót phổ biến mà người bán hàng online thường mắc phải

2.1. Không đăng ký hộ kinh doanh hoặc không có mã số thuế cá nhân

Rất nhiều người chỉ tạo tài khoản bán hàng trên Shopee mà bỏ qua việc đăng ký hộ kinh doanh hoặc mã số thuế cá nhân. Điều này dẫn đến nhiều hệ lụy:

  • Không thể xuất hóa đơn giá trị gia tăng khi khách yêu cầu.
  • Không được khấu trừ chi phí hợp lệ khi tính thuế.
  • Không có cơ sở hợp pháp để chứng minh thu nhập nếu bị cơ quan chức năng kiểm tra.

2.2. Không kê khai và nộp thuế định kỳ

Việc không kê khai thuế theo quý hoặc năm khiến người bán mất quyền tự tính và tự nộp thuế. Khi cơ quan thuế vào cuộc, họ có thể bị áp dụng hình thức ấn định thuế – nghĩa là cơ quan thuế tự tính và yêu cầu nộp một số tiền theo đánh giá của họ, kèm theo các khoản phạt.

Ví dụ cụ thể:

Anh T bán đồ gia dụng với doanh thu khoảng 80 triệu đồng/tháng nhưng không kê khai thuế trong suốt 2 năm. Khi cơ quan thuế đối chiếu dữ liệu từ Shopee, anh bị truy thu số thuế như sau:

  • 80 triệu x 24 tháng x 1.5% = 28.800.000 đồng

Chưa kể đến tiền phạt chậm nộp (0.03%/ngày) và phạt vi phạm hành chính, số tiền thực tế phải nộp có thể vượt quá 35 triệu đồng.

2.3. Không lưu trữ hóa đơn đầu vào

Việc không giữ hóa đơn mua hàng khiến người bán không thể chứng minh được chi phí kinh doanh hợp lý, từ đó có thể bị quy kết rằng toàn bộ doanh thu là lợi nhuận, dẫn đến số thuế bị áp cao hơn đáng kể.

2.4. Lầm tưởng rằng việc nộp thuế là trách nhiệm của Shopee

Một hiểu lầm khá phổ biến là nhiều người bán cho rằng Shopee sẽ thay họ kê khai và nộp thuế. Trên thực tế, Shopee chỉ là nền tảng trung gian kết nối người bán và người mua. Trừ một số trường hợp đặc biệt có hợp đồng ủy quyền rõ ràng, Shopee không chịu trách nhiệm kê khai hay nộp thuế thay người bán. Nghĩa vụ nộp thuế vẫn hoàn toàn thuộc về người kinh doanh.

3. Cơ chế kiểm soát mới của cơ quan thuế

Kể từ khi Thông tư 40/2021/TT-BTC có hiệu lực, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki,... đã được yêu cầu kết nối dữ liệu doanh thu với Tổng cục Thuế.

Nhờ đó, cơ quan thuế có thể:

  • Tự động truy xuất doanh thu của từng người bán dựa trên mã số thuế, tài khoản ngân hàng hoặc thông tin đăng ký kinh doanh.
  • Gửi thông báo yêu cầu kê khai thuế, thậm chí tiến hành thanh tra nếu phát hiện dấu hiệu gian lận hoặc trốn thuế.

Điều này đồng nghĩa với việc tính minh bạch và chính xác của dữ liệu kinh doanh trên các nền tảng TMĐT đã tăng lên đáng kể, đồng thời hạn chế khả năng “lẩn tránh” thuế như trước đây.

4. Người bán hàng online cần làm gì để tuân thủ quy định thuế?

Để hoạt động kinh doanh được bền vững và tránh các rủi ro pháp lý không đáng có, người bán hàng trên Shopee nên thực hiện đầy đủ các bước sau:

  • Chủ động đăng ký hộ kinh doanh cá thể hoặc mã số thuế cá nhân để hợp pháp hóa hoạt động kinh doanh.
  • Kê khai và nộp thuế đúng hạn theo chu kỳ quý hoặc năm, tùy mô hình kinh doanh.
  • Ghi chép, lưu trữ đầy đủ hóa đơn đầu vào – đầu ra để làm căn cứ tính thuế và chứng minh chi phí hợp lý.
  • Hợp tác với kế toán viên hoặc đơn vị tư vấn thuế chuyên nghiệp để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật và tối ưu chi phí hợp lệ.
  • Tự đánh giá doanh thu thường xuyên để xác định xem mình có vượt ngưỡng phải nộp thuế hay không.

5. Kết luận

  • Kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử như Shopee mang lại cơ hội lớn về thu nhập và tiếp cận khách hàng, nhưng cũng đồng thời đi kèm với trách nhiệm pháp lý rõ ràng, đặc biệt là nghĩa vụ thuế.
  • Nhiều trường hợp người bán vô tình vi phạm vì thiếu hiểu biết hoặc chủ quan, dẫn đến hậu quả nặng nề như bị truy thu thuế, phạt chậm nộp, và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín cá nhân hoặc doanh nghiệp.
  • Do đó, việc chủ động minh bạch tài chính, kê khai thuế đúng quy định không chỉ là tuân thủ pháp luật, mà còn là yếu tố then chốt giúp người kinh doanh xây dựng uy tín và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.