Phụ phí Terminal Handling Charge (THC) trong xuất nhập khẩu

1. Terminal Handling Charge (THC) là gì?

Phụ phí Terminal Handling Charge (THC) là khoản phí xếp dỡ container tại cảng xuất và cảng nhập do hãng tàu thu từ chủ hàng hoặc đại lý giao nhận để bù đắp chi phí xử lý container khi xếp lên hoặc dỡ xuống tàu. Đây là một loại phụ phí quan trọng trong vận tải biển, ảnh hưởng đến chi phí logistics tổng thể của doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

THC bao gồm các chi phí phát sinh tại cảng, từ khâu di chuyển container trong khu vực cảng, bốc xếp, đến bảo trì thiết bị xếp dỡ. Mức phí THC có thể thay đổi tùy theo từng cảng, từng quốc gia và quy định của hãng tàu.

2. Thành phần chi phí của THC

THC không chỉ đơn thuần là phí xếp dỡ container mà còn bao gồm nhiều hoạt động liên quan khác. Cụ thể, THC bao gồm các chi phí sau:

2.1. Chi phí nâng/hạ container

• Chi phí nâng container từ bãi chứa lên tàu khi xuất khẩu (Loading).
• Chi phí hạ container từ tàu xuống bãi chứa khi nhập khẩu (Unloading).
• Đây là hoạt động chính của THC, sử dụng cần cẩu bờ (Quay Crane) hoặc cần cẩu di động trong cảng.

2.2. Chi phí di chuyển container trong cảng

• Chi phí di chuyển container từ bãi tập kết ra cầu cảng để xếp lên tàu (Shifting).
• Chi phí di chuyển container từ cầu cảng vào bãi chứa sau khi dỡ hàng.
• Phương tiện di chuyển có thể là xe nâng, xe chuyên dụng trong cảng.

2.3. Chi phí xếp dỡ tại bãi chứa container (CY - Container Yard)

• Việc sắp xếp, phân loại container tại bãi (Stacking, Restacking).
• Định vị container để tối ưu hóa không gian lưu trữ trong cảng.

2.4. Chi phí bảo trì và bảo dưỡng thiết bị

• Chi phí bảo trì cần cẩu, xe nâng, xe vận chuyển trong cảng.
• Chi phí nhân công điều hành và vận hành các thiết bị xếp dỡ.

3. Ai là người chịu phí THC?

Việc thanh toán phí THC phụ thuộc vào điều kiện Incoterms được thỏa thuận giữa người bán và người mua trong hợp đồng thương mại quốc tế. Một số trường hợp phổ biến như sau:

Như vậy:

• Nếu điều kiện EXW: Người mua chịu phí THC cả hai đầu.
• Nếu điều kiện FOB: Người bán chịu phí THC tại cảng xuất, người mua chịu phí THC tại cảng nhập.
• Nếu điều kiện DAP hoặc DDP: Người bán chịu phí THC tại cảng nhập.

4. Sự khác biệt giữa THC và các loại phụ phí khác

THC thường bị nhầm lẫn với một số loại phụ phí khác trong vận tải container. Dưới đây là bảng so sánh:

5. Mức phí THC và các yếu tố ảnh hưởng

Mức phí THC khác nhau tùy theo cảng, hãng tàu và quốc gia. Một số yếu tố ảnh hưởng đến mức phí THC gồm:

5.1. Quy mô và công suất cảng

• Các cảng lớn có thiết bị hiện đại, khả năng xử lý nhanh có thể có mức phí THC thấp hơn do hiệu suất cao.
• Các cảng nhỏ, ít thiết bị hoặc có hạn chế về không gian thường có mức phí THC cao hơn.

5.2. Loại container

• Container 20 feet và 40 feet có mức phí THC khác nhau, trong đó container 40 feet thường có mức phí cao hơn nhưng không gấp đôi so với container 20 feet.
• Container lạnh (Reefer Container) có mức phí THC cao hơn do cần cung cấp điện và bảo quản nhiệt độ.

5.3. Hãng tàu và tuyến vận chuyển

• Mỗi hãng tàu có chính sách tính phí THC khác nhau, phụ thuộc vào các thỏa thuận thương mại giữa hãng tàu và cảng biển.
• Tuyến vận chuyển xa hay gần cũng ảnh hưởng đến mức phí THC.

5.4. Chính sách quản lý cảng và thuế phí

• Một số quốc gia áp dụng chính sách kiểm soát chi phí cảng, hạn chế mức tăng THC.
• Một số quốc gia khác để hãng tàu và cảng tự điều chỉnh mức phí.

6. Tác động của phí THC đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Phí THC có ảnh hưởng đáng kể đến chi phí logistics và giá thành sản phẩm. Một số tác động chính bao gồm:

6.1. Ảnh hưởng đến chi phí vận chuyển

• THC chiếm một phần đáng kể trong tổng chi phí vận chuyển container, đặc biệt khi có sự thay đổi lớn về mức phí.
• Doanh nghiệp cần tính toán trước chi phí THC khi đàm phán hợp đồng xuất nhập khẩu.

6.2. Ảnh hưởng đến giá bán hàng hóa

• Nếu THC tăng, chi phí logistics tăng theo, buộc doanh nghiệp phải tăng giá bán hoặc chấp nhận giảm lợi nhuận.
• Một số doanh nghiệp có thể đàm phán với nhà cung cấp hoặc khách hàng để chia sẻ chi phí THC.

6.3. Ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh

• Nếu mức THC tại một quốc gia cao hơn so với các nước khác, chi phí xuất khẩu sẽ tăng, làm giảm tính cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường quốc tế.

7. Cách tối ưu hóa chi phí THC

Doanh nghiệp có thể áp dụng một số giải pháp để giảm thiểu tác động của phí THC:

7.1. Đàm phán với hãng tàu

• Chọn hãng tàu có mức phí THC hợp lý.
• Đàm phán giảm phí THC khi có hợp đồng vận chuyển số lượng lớn.

7.2. Tối ưu hóa phương thức vận chuyển

• Sử dụng phương thức consolidation (gom hàng lẻ - LCL) để chia sẻ chi phí THC.
• Chọn cảng có mức phí THC thấp hơn nếu có thể.

7.3. Lựa chọn điều kiện Incoterms phù hợp

• Xác định rõ trách nhiệm thanh toán phí THC ngay từ đầu để tránh phát sinh chi phí ngoài dự kiến.

8. Tổng quát

Phụ phí Terminal Handling Charge (THC) là một phần quan trọng trong vận tải container đường biển, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí logistics và giá thành sản phẩm. Hiểu rõ bản chất, thành phần và tác động của THC giúp doanh nghiệp xuất nhập khẩu chủ động kiểm soát chi phí và tối ưu hóa hoạt động vận tải. Việc đàm phán với hãng tàu, lựa chọn cảng hợp lý và sử dụng phương thức vận chuyển hiệu quả là những chiến lược quan trọng để giảm thiểu ảnh hưởng của THC đến doanh nghiệp.