Trong quá trình nhập khẩu hàng hóa theo Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), việc sử dụng Giấy chứng nhận xuất xứ mẫu E (C/O mẫu E) là yếu tố then chốt để doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế quan. Tuy nhiên, một tình huống thực tiễn phát sinh là cách hiểu và thực hiện các quy định liên quan đến "thời điểm cấp C/O" và việc ghi nhận "Issued Retroactively" tại ô số 13 trên C/O có sự khác biệt giữa các quốc gia thành viên. Điều này đặt ra câu hỏi: Việc khác nhau về cách tính 3 ngày kể từ ngày giao hàng có ảnh hưởng đến tính hợp lệ của C/O mẫu E hay không?
1.Tình Huống Cụ Thể
Một doanh nghiệp tiến hành nhập khẩu hai lô hàng:
- Lô hàng thứ nhất có xuất xứ từ Thái Lan, ngày tàu chạy (ngày giao hàng) là 13/02, C/O phát hành ngày 16/02 và có tích vào ô số 13 với ghi chú "Issued Retroactively".
- Lô hàng thứ hai có xuất xứ từ Trung Quốc, cũng có ngày tàu chạy 13/02, C/O phát hành ngày 16/02, nhưng không tích vào ô số 13. Đơn vị phát hành Trung Quốc thông báo rằng chỉ khi C/O phát hành từ ngày 17/02 trở đi mới cần tích ô số 13.
Điều này dẫn đến sự khác biệt trong cách thể hiện thông tin giữa hai lô hàng dù hoàn cảnh tương đối tương đồng.
2.Cơ Sở Pháp Lý Cần Tham Chiếu
Theo quy định tại Điều 21 Thông tư 12/2019/TT-BCT và hướng dẫn tại Công văn 207/TCHQ-GSQL ngày 16/01/2023 của Tổng cục Hải quan Việt Nam, việc cấp và ghi nhận C/O mẫu E được quy định rõ ràng như sau:
- C/O mẫu E phải được cấp trước hoặc tại thời điểm giao hàng.
- Trong trường hợp không cấp được tại thời điểm giao hàng, C/O có thể được cấp muộn tối đa trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày giao hàng.
- Nếu cấp sau 3 ngày kể từ ngày giao hàng, C/O phải được tích vào ô số 13 với dòng chữ "Issued Retroactively".
- C/O dù cấp sau, nhưng vẫn có thể sử dụng để được hưởng ưu đãi thuế quan trong vòng 12 tháng kể từ ngày phát hành.
Đặc biệt, Công văn 207/TCHQ-GSQL 2023 nhấn mạnh rằng:
- Các nước thành viên ACFTA (gồm ASEAN và Trung Quốc) đã thống nhất rằng khác biệt về cách tính mốc thời gian 3 ngày giữa các nước không ảnh hưởng đến tính hợp lệ của C/O.
- Tùy theo cách diễn giải nội bộ của mỗi nước, cơ quan phát hành C/O có thể quyết định đánh dấu hoặc không đánh dấu ô số 13, miễn là tổng thể quy trình cấp C/O đáp ứng yêu cầu của Hiệp định ACFTA.
3.Phân Tích Tình Huống Cụ Thể
Đối với lô hàng từ Thái Lan:
- Ngày giao hàng: 13/02.
- Ngày phát hành C/O: 16/02.
- Thái Lan xem xét rằng việc phát hành vào ngày thứ 3 kể từ ngày giao hàng là cấp muộn, do đó tích vào ô số 13 với ghi chú "Issued Retroactively" để tuân thủ quy định nội bộ của nước này.
Đối với lô hàng từ Trung Quốc:
- Ngày giao hàng: 13/02.
- Ngày phát hành C/O: 16/02.
- Trung Quốc diễn giải rằng trong vòng 3 ngày sau ngày giao hàng (ngày 14, 15, 16), nếu cấp C/O thì vẫn được coi là hợp lệ mà không cần đánh dấu "Issued Retroactively". Chỉ khi C/O được phát hành từ ngày 17/02 trở đi mới yêu cầu đánh dấu ô số 13.
4.Kết Luận Chuyên Môn
Cả hai cách làm của Thái Lan và Trung Quốc đều hoàn toàn hợp lệ và phù hợp với quy định quốc tế và pháp luật Việt Nam hiện hành. Sự khác biệt trong cách đánh dấu ô số 13 là hệ quả của cách hiểu linh hoạt, chứ không phải vi phạm quy định.
Quan trọng nhất, theo Công văn 207/TCHQ-GSQL năm 2023, Hải quan Việt Nam không thể bác bỏ tính hợp lệ của C/O mẫu E chỉ vì sự khác biệt trong việc tích hoặc không tích ô số 13, miễn là:
- Ngày phát hành C/O không vượt quá thời hạn 3 ngày kể từ ngày giao hàng.
- Các thông tin khác trên C/O đầy đủ, chính xác và phù hợp với lô hàng thực tế.
5.Lưu Ý Thực Tiễn Cho Doanh Nghiệp
Trong thực tế nhập khẩu:
- Doanh nghiệp nên kiểm tra kỹ ngày giao hàng và ngày phát hành C/O.
- Trường hợp phát sinh sự khác biệt về cách thể hiện ô số 13, cần căn cứ vào quy định của nước cấp C/O và đối chiếu với quy định tại Thông tư 12/2019/TT-BCT cùng các văn bản hướng dẫn mới nhất của Hải quan Việt Nam.
- Khi nộp hồ sơ hải quan, cần lưu ý giải trình rõ nếu có yêu cầu từ cơ quan Hải quan về tính hợp lệ của C/O trong trường hợp phát sinh điểm đặc thù này.
Bạn cũng có thể thích