NHẬP KHẨU CONTAINER ĐẦU TIÊN - NHỮNG CÚ SỐC TỪ KIỂM HÓA MÀ DOANH NGHIỆP MỚI THƯỜNG KHÔNG NGỜ TỚI

Nhập khẩu container đầu tiên đánh dấu một bước quan trọng trong hành trình kinh doanh quốc tế của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp mới lại chủ quan, không chuẩn bị kỹ quy trình kiểm hóa, dẫn đến những rủi ro lớn về thời gian, chi phí và uy tín.

Kiểm hóa container, vốn được xem như "khâu kiểm tra sức khỏe" cuối cùng trước khi thông quan, nếu không được kiểm soát tốt, có thể trở thành bài học đắt giá.

Dưới đây là những sự cố thực tế thường gặp và bài học từ các doanh nghiệp nhập khẩu container lần đầu.

1.Các rủi ro kiểm hóa phổ biến khi nhập khẩu container lần đầu

1.1. Mô tả hàng hóa trên tờ khai không khớp với thực tế hàng hóa

Trường hợp điển hình: Một doanh nghiệp nhập khẩu máy móc công nghiệp, nhưng mô tả trên tờ khai chỉ ghi chung chung là "máy công nghiệp" mà không ghi rõ là "máy nghiền nhựa phế liệu".
Hệ quả:

Hải quan nghi ngờ hàng hóa là máy móc đã qua sử dụng hoặc thiết bị thuộc diện cấm nhập khẩu.
Bị chỉ định kiểm hóa thực tế 100 phần trăm.
Thời gian giữ hàng kéo dài ít nhất một tuần để xác minh nguồn gốc và tình trạng hàng hóa.
Phát sinh thêm chi phí lưu container tại cảng khoảng 12 triệu đồng.

1.2. Sai số lượng hoặc trọng lượng thực tế

Một doanh nghiệp khai báo nhập 5 tấn sắt phế liệu, nhưng khi kiểm hóa, thực tế chỉ có 4,2 tấn.

Hậu quả:

Hải quan nghi ngờ hành vi khai sai để gian lận thuế.
Bị xử phạt hành chính và truy thu thuế với tổng số tiền gần 40 triệu đồng.

Đây là lỗi rất phổ biến ở các lô hàng phế liệu, nguyên vật liệu đầu vào hoặc sản phẩm tính theo trọng lượng.

1.3. Khai sai mã HS Code dẫn đến truy thu thuế

Doanh nghiệp nhập khẩu bảng điều khiển cảm ứng nhưng khai mã HS dành cho "thiết bị điện dân dụng" với thuế suất 0 phần trăm.
Khi kiểm hóa, cơ quan hải quan xác định thực tế mặt hàng là "thiết bị truyền tín hiệu điều khiển công nghiệp", có thuế suất 10 phần trăm.

Kết quả:

Bị truy thu thuế nhập khẩu hơn 150 triệu đồng.
Bị xử phạt do cố tình khai sai mã HS Code.

Việc lựa chọn sai mã HS không chỉ dẫn tới thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới uy tín doanh nghiệp trong hồ sơ quản lý rủi ro hải quan.

1.4. Hàng hóa thiếu nhãn phụ tiếng Việt hoặc ghi nhãn sai thông tin

Một doanh nghiệp nhập khẩu mỹ phẩm từ Trung Quốc nhưng không dán nhãn phụ tiếng Việt đầy đủ theo quy định. Thành phần sản phẩm ghi trên bao bì cũng không rõ ràng.

Hệ quả:

Bị kiểm hóa và xác định vi phạm quy định tại Nghị định 43 năm 2017 về ghi nhãn hàng hóa.
Bị xử phạt hành chính 25 triệu đồng.
Bị yêu cầu dán nhãn lại toàn bộ sản phẩm ngay tại cảng, phát sinh thêm chi phí đóng mở container, nhân công dán nhãn và kéo dài thời gian lưu cont.

1.5. Thiếu hồ sơ chứng minh xuất xứ khi kiểm hóa

Một doanh nghiệp nhập khẩu máy móc có xuất trình CO Form E bản photo, nhưng không nộp kịp bản gốc trong quá trình kiểm hóa.
Do không chứng minh được xuất xứ ưu đãi, lô hàng bị áp dụng thuế suất nhập khẩu theo mức MFN, cao hơn gấp ba lần so với thuế suất ưu đãi.

Điều này dẫn tới việc chi phí thuế tăng đột biến và ảnh hưởng nghiêm trọng tới biên lợi nhuận của lô hàng.

1.6. Không phối hợp tốt trong quá trình kiểm hóa

Một doanh nghiệp không cử đại diện hoặc nhân sự logistics tham gia quá trình mở cont kiểm hóa cùng hải quan.
Sau khi kiểm hóa xong, container bị thiếu hàng hoặc hư hỏng, nhưng doanh nghiệp không có biên bản chứng nhận hiện trạng.

Hậu quả:

Không có bằng chứng bảo vệ quyền lợi trong các tranh chấp với đơn vị vận chuyển hoặc nhà cung cấp.
Buộc phải chấp nhận thiệt hại mà không có cơ sở pháp lý để khiếu nại hoặc yêu cầu bồi thường.

2.Bài học kinh nghiệm dành cho doanh nghiệp nhập khẩu container lần đầu

Để tránh những cú sốc trong lần đầu đứng tên nhập khẩu container, doanh nghiệp cần lưu ý:

Chuẩn bị hồ sơ khai báo kỹ lưỡng, mô tả hàng hóa đầy đủ và đúng thực tế.
Đối chiếu và xác minh trọng lượng, số lượng hàng hóa trước khi khai báo hải quan.
Tham khảo tư vấn mã HS code chính xác từ các đơn vị chuyên môn hoặc đại lý hải quan có kinh nghiệm.
Tuân thủ quy định về nhãn mác hàng hóa, đặc biệt đối với sản phẩm tiêu dùng, mỹ phẩm, thực phẩm.
Luôn chuẩn bị sẵn đầy đủ chứng từ xuất xứ hàng hóa (CO gốc) trước khi kiểm hóa.
Cử người tham gia trực tiếp quá trình kiểm hóa, giám sát chặt chẽ việc mở cont và lập biên bản đầy đủ để bảo vệ quyền lợi.

Quy trình kiểm hóa là giai đoạn then chốt để hàng hóa được thông quan thuận lợi. Một sự chủ quan nhỏ trong mô tả, khai báo, chuẩn bị chứng từ hoặc phối hợp tại hiện trường có thể dẫn tới những thiệt hại tài chính lớn, ảnh hưởng tới tiến độ giao hàng và uy tín doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần xây dựng quy trình kiểm hóa bài bản ngay từ lần nhập khẩu đầu tiên để tối ưu chi phí, kiểm soát rủi ro và bảo vệ thành công của mỗi đơn hàng.